Proloog

Ik was 13 jaar oud en aan de buis gekluisterd. Boudewijn Büch was zijn tijd vooruit. In 'De wereld van Boudewijn Büch', zijn eigen reisprogramma, vertelde hij met veel non-verbale communicatie en soms een stottertje, zijn verhalen super enthousiast. Met veel arm bewegingen en zijn gedachten die sneller werkte dan zijn spraak vertelde hij landsinformatie als een legende. Ik zat gebiologeerd naar het scherm te kijken. Zijn woorden voerde je mee met de Hollandse zeevaarder Jacob Roggeveen die het eiland in de stille oceaan 'ontdekte' in 1722 op Paaszondag. Bij wijze van spreken kon je het opslaande water van de woeste golven in een tropische storm voelen met daarna de troostende warme stralen van de zon, als de bemanning eindelijk het vasteland onder hun voeten voelde. Terwijl mijnheer Büch als Don Quichot met zijn armen aan het malen was om zijn woorden nog meer kracht bij te zetten, stonden daar die grote indrukwekkende beelden op de achtergrond. Sommige met hun blik oneindig over de kromming van de aarde. De andere hadden de zee de rug toegekeerd en hielden wacht voor hun volk. Intrigerend. Het is me altijd bijgebleven en stiekem eigenlijk altijd een wens geweest om eens een bezoek te brengen aan dit meest geïsoleerde eiland van de wereld.

Hanga Roa | Paaseiland (Unesco), 30 mei

Wauw! Ik ben gewoon op het Paaseiland!
Of Rapa Nui 'de navel van de wereld', Te Pito of  Te Henua, wat ‘het centrum van de wereld' betekent of Isla de Pasque of Easter Island. Zoveel namen maar één plek midden in de oceaan, waar ze de 887 immense monolitische stenen beelden, Moai's genaamd, hebben staan.

3700 km van de Chileense kust, krijg in een bloemenkrans om mijn nek gelegd om me 'lorana' (welkom) te heten. De bloemen zijn vers en zijn een combinatie van fuchsia kleurige Bourgonvillia bloemen en grijs groene bladeren met een oud rose omlijsting. De lucht is zoet, vredig, tropisch, schoon; heerlijk. Door de eigenaresse van het verblijf wordt ik samen met een zuid Koreaans meisje wat amper Engels, laat staan Spaans spreekt naar ons 'Residential Vaianny' geleid. We krijgen een ontbijt compleet met fruit, brood en heerlijk beleg voorgeschoteld. Een klein wit met rode kitten komt voorbij gedrenteld. Tijd om even met dat kleine wollige pluisje te spelen. Maar het spelen is snel over als de kleine draak zijn vlijmscherpe nageltjes en tanden in mijn handen zet. Er zitten al vier gaten in mijn schoenen, twee in mijn trui en de stiksels hangen los bij mijn broek, 'poes laat de rest van mijn spullen heel!' Het is eerder een afstammeling van de Rapa Nui jaguar dan van de huis, tuin en keukenkat.

Na het inchecken en een lauwe douche, denk ik dat het het verantwoordelijkst is om eerst naar het museum te gaan. Gewoon bij de basis beginnen is het motto van vandaag. Het eiland heeft zoveel 'mysterieuze' dingen en ik ben een Paas-leek dus moet het allemaal nog op me in laten werken. Ik loop het enige dorp, 'Hanga Roa' wat het eiland heeft, door. Er leven maar zo'n 3500 mensen op het 117 vierkante km eiland, dus ben het dorp snel uit. Richting het antropologisch museum van Sebastian Englert loop ik mijn eerste Ahu (ceremonieel platform) met Moai's (monolitische standbeelden) voorbij. 'Zo, heb ik even geen spijt dat ik twee jaar geleden ontslag heb genomen! Dit is ge-wel-dig!' Later een beetje met ongeloof: 'ben ik hier echt?' staar ik naar de beelden. Ppff, nog zoveel te leren over dit eiland. Ze staan hier ook maar gewoon in het wild. Ik kan ze zo aanraken, écht maar dat doe ik natuurlijk niet.

Op naar het museum waar ik gratis toegang verkrijg. Er staan wat artefacts, een hoofd van een (kleine) Moai, wat stenen voorwerpen en er hangen tekeningen en foto's. Ik krijg een rode map mee waar de Engelse versie in staat. Aan de muur hangen alleen Spaanse verhalen. De info is veel. Daarbij heb ik niet zo heel veel geslapen dus het voelt als een les rechten van twee blokuren (in een ver verleden) volgen in een warme college zaal op een vrijdagmiddag. Ik vind een stoel waar ik mijn derrière op laat rusten. Hotu Matua was de eerste persoon die rond 450 na het jaar nul op het nabijgelegen eiland Anakena aan kwam. Het koninkrijk wat zich daarna uitbreiden kwam in de 19de eeuw zelfs tot 20.000 man. Verschillende 'clans' werden gevormd. Sommige hielden zich bezig met kippen houden, andere met vissen en weer anderen begonnen in het lava gesteente vormpjes uit te hakken. Hoe onbenullig dit ook klinkt, ik ben er gek op!

Een hoop bla bla verder. Super interessant allemaal maar het is iets teveel droge kost voor vandaag. Ik heb definitief een tour met een gids nodig. Ben altijd meer een praktijk dan een theorie kind geweest. Met de rode map nog half ongelezen afgevende bij de jonge museum opzichter, stap ik het complex uit. Ik ga gewoon tot zonsondergang bij de Moai's zitten. Alhoewel deze geen Pukao (top knot oftewel een hoofddeksel van rood gesteente wat eigenlijk een authentieke haardracht voorstelt) hebben, vind ik ze al heel compleet. De zon gaat precies tussen de Moai's van Ahu Tahai onder. Ik heb het super naar mijn zin. Als de wolken nog roze kleuren van de inmiddels verdwenen zon, loop ik langs de woeste golven van de Pacific die op het eiland beuken, terug naar het dorp. Er staan nog veel meer Moai langs het water. Allen met de rug naar de zee (zou ik ook doen met die straffe wind). Ze staan dus overal. Op heel het eiland, bezaaid, sommige in vergaande staat van erosie. Anderen gerestaureerd in de zin van dat ze opnieuw recht zijn gezet. Ik klets in de avond nog wat met mijn kamergenootjes Dea uit Montenegro en Naomi uit Melbourne. Voor morgen heb ik een tour geboekt. Ik wil hoe dan ook de bekenste beelden heb gezien en niet te vergeten staan op de plek waar mijnheer Büch ook heeft gestaan. Toch wel een beetje mijn held die man.

Hanga Tee - Rano Raraku - Ahu Tongariki - Anakena, 31 mei

Vandaag het échte werk. 60 km het eiland rond met een goed Engels sprekende gids en Cecilia de receptioniste van Vaianny. Ze is half Rapa Nui en half Amerikaans maar voor een deel opgegroeid in Venezuela. Na een familiebezoek in haar moeders thuisland, werd ze verliefd op een Rapa Nui jongen en zijn ze na wat omzwervingen terug op het Paaseiland gekeert. Ze informeert de gasten over welke tours ze kunnen nemen maar is zelf nooit met Patricio, de gids mee geweest. Met z'n tweeën hebben we een privé tour. Patricio van Chileense komaf maar getrouwd met een Rapa Nui dame woont inmiddels al jaren op het eiland. Alleen directe afstammelingen van het eiland mogen er grond dus een huis bezitten. Mensen van een andere komaf zullen nooit eigen land kunnen bemachtigen. Ze mogen er wel wonen maar zullen nooit eigenaar kunnen worden.

Patricio verteld op onze eerst stop bij Hanga (baai) Tee over hoe de bewoners van het eiland vroeger in de grotten (Ana of Karava), gemaakt door de lava stromen van de toen 3 actieve vulkanen, woonde. Met uitgehouwen lavastenen zetten ze een muur bij het open gedeelte om zichzelf te beschermen tegen regen, wind en de vijand. Aangezien er 16 clans op het eiland woonde, was er wel eens wat heibel. De tegenstander durfde zich dan niet door de kleine ingang te wurmen, wetend dat hij dan snel een kopje kleiner werd gemaakt. De ingangen waren/zijn klein. De mensen werden in de boeken van kapitein Cook (die goed was in aantekeningen maken maar verder gewoon een schruk was) beschreven als lang en groot. Waarschijnlijk het formaat van de Moari uit Nieuw Zeeland. Op het open veld voor de grot die we bezichtigen staan nog overblijfselen van stenen die in een cirkel lagen. Dit waren de zogenaamde keukens. Daartussen werd de grond uitgegraven en een vuur gestookt. De pan met het te bereiden eten werd daar op gezet en daarna werden andere lava stenen gebruikt om de boel te dichten. Door het vuur werden de stenen heet waarna ze geleidelijk, als het vuur uit was, de warmte weer afgaven waardoor het eten langzaam werd gegaard. Ook verschillende ovaal vormige fundamenten van huizen (hare-vaka) vinden we. In het fundament zitten gaten. Hierin werden houten stokken gezet die de overspanning naar de overkant maakte. Je zou het kunnen zien als een boot die ondersteboven ligt. Vervolgens werd tegen de houten stokken lava brokken gezet en zo maakte men de muren en het dak. Ook hier een veel te kleine maar effectieve ingang.

En dan het verhaal over de mysterieuze Moai wat eigenlijk helemaal niet zo mysterieus is (als je het weet). Verschillende archeologische teams zijn in de jaren al afgereisd naar Rapa nui om de beelden, de plaatsen waar ze zijn en de plek waar ze werden gemaakt te onderzoeken. De Moai zijn niet meer dan grafzerken. Het zijn beeltenissen van de gestorven koninklijke of belangrijke Rapa Nui mensen. De Ahu waar de beelden opstaan, zijn de graven van de mensen. Het is dan ook verboden om daar op te lopen. Net of je op een begraafplaats op een grafsteen wil staan..?
Als een lid van de koninklijke familie of een ander belangrijk persoon stierf, werd deze bij de zee begraven. Een beeld, schijnbaar vooraf uitgezocht, werd er op zijn graf gezet.

De route die we vervolgens voortzetten op het eiland leidt naar de Rano Raraku vulkaan. Deze uitgewerkte vulkaan die aan alle zijde vol zit met gesteente was de 'mijn' waar de beelden werden gemaakt. De gehele route er naar toe zie ik Moai op hun buik liggen. De ogen zijn niet afgewerkt. Het zijn hoekige driehoeken en niet de ronde vormen die ze hebben als ze op hun plek staat. Patricio legt uit dat de beelden vanuit de mijn (uitgehouwen uit de berg aan de buitenzijde) na voltooiing werden vervoerd naar de plek waar ze zouden worden neergezet. De beelden werden altijd op hun buik vervoerd. Ze hadden geen ogen. Deze werden pas aangebracht of uitgebeiteld als het beeld op de plaats van bestemming was aangekomen. De ogen waren namelijk de 'mata' oftewel de magische kracht die de Moai dan over het land, het volk en over de overledenen kon stralen. De beelden lijken allemaal op elkaar maar zijn nooit identiek.

Op de bergrug staan vele exemplaren door erosie half ingegraven. Sommige staan zelfs tot hun neus in het zand. Intressant om te zien is dat elk stukje van het steen werd gebruikt. Zo werden de beelden, horizontaal, diagonaal of verticaal uitgehouwen. Altijd met het gezicht naar boven. Beelden die bijna af zijn hebben een klein gangetje naar de achterkant zodat er daar verder kon worden gewerkt. Alle Moai hebben een volledige gezicht (behalve de ogen dan) met een rechte neus, smalle tuitende lippen en lange grote oren. De armen zijn stijf tegen het lichaam uitgehouwen en de handen komen samen onder de navel waar ze rusten bij een soort van riemknop en ze hebben een navel. Het zijn dus niet alleen gezichten maar complete torso's. Als de beelden (op een of andere manier) waren los gemaakt van het gesteente in de berg werden ze de berg afgedragen. In een opstaande houding werd de rug bewerkt met hiërogliefen.

Dan begint het bijzondere van het verhaal.. Hoe werden ze vervoerd? Tja, en dat weet niemand precies. De clan, die zo goed was in beelden uithouwen en zoals de meeste ondernemingen klein gestart. Ze begonnen met kleine beelden van 2 meter. Het grootste is 22 meter lang met een gewicht van 20 ton, (Best een staaltje werk zou ik zeggen, zo zonder hijskraan. Ze hadden dan ook honderden slaven.) Het is niet dat ze één beeld maakte en dat vervoerde en aan de volgende begonnen. Er waren slaven die verantwoordelijk waren voor het uithouwen van, het aanbrengen van hiërogliefen en het vervoeren. Het was een soort fabriek. Op de helling van de berg lijkt het dus ook een etalage waar de rijkere hun beeld konden uitzoeken. Volgens Patricio zou het ook zoiets zijn geweest. Een standaard beeld werd uitgehouwen en werd daarna, zo goed en zo kwaad als het kon, naar zijn meester uitgehouwen. Het  eiland zou in de tijd hebben volgestaan met palmbomen. Deze stammen zouden zijn gebruikt voor het vervoeren van de beelden. Dat verklaart misschien waarom het eiland in 1980 bijna boomloos was. Er staan wel palmen en in het centrum van het eiland staan 30-jarige Eucalyptus bomen maar allen zijn uitheems. Volgens de legende zou de Moai zelf naar zijn laatste plek zijn 'gelopen'. De theorie die de Noorse Thor Heyerdahl had bedacht en waar 180 man voor nodig was, werd door de Tjech Pavel Pavel van tafel geveegd. Hij had een theorie uitgedacht dat de beelden aan de armzijde lange (boom)stammen hadden, die aan het lichaam waren vast gemaakt. Door eerst de rechterkant naar voren te schuiven, gevolgd door de linkerkant, 'leek' het alsof de Moai liep en er waren maar 17 man voor nodig. In het info centrum bij het park is er echter weinig over te vinden. De legende en de mysterie blijven dus voortbestaan over het verplaatsen van de beelden.

'Patrico waarom worden niet alle beelden rechtop gezet?' Over heel het eiland verspreid liggen de beelden in plaats van dat ze op hun Ahu staan. Patricio verteld dat er wat verschillen in mening zijn over het restaureren van de Ahu en de Moai. Er was laatst weer een plan ingediend om een site te restaureren maar dat hebben de bewoners verworpen. Ze willen niet dat vreemdelingen over de graven van hun voorouders lopen. Nadat tussen 1400 en 1600 (NC) de beelden waren gemaakt en werden gebruikt als grafsteen, werden ook 'gewone' mensen op de site begraven. Ze vinden het een soort van heilige schennis als er veelvuldig over de stenen wordt gelopen. Terwijl een ander gedeelte van de eilandbewoners zegt dat ze de sites wél willen opknappen. Het is immers een soort van respect om de laatste gedenkplaats van de overledene bij te houden. In de tijd van nu liggen meer Moai's met hun gezicht in de aarde dan dat dat ze recht zijn gezet. Bijkomstig voordeel ervan is dat de gezichten gaaf blijven.

De beelden die door erosie zijn bedolven worden bij tijd en wijlen door archeologische teams uitgegraven. Hoewel de hoofden vaak ernstig zijn beschadigd door de regen en tijd, zijn de lichamen in perfecte staat. Helemaal glad en in nieuw. Bij de knielende Moai, met een perfect kontje en duidelijk twee voeten eronder heb ik ik het mooiste uitzicht van vandaag: de 15 Moai op een rij bij Ahu Tongariki. Ge-wel-dig! Daar aangekomen blijkt de plaats een ceremoniële site te zijn geweest. In verschillende stenen zijn hiërogliefen te vinden. Beter te zien door de lens van de camera dan met het blote oog zie ik een gezicht, een tonijn, een schildpad en de mysterieuze 'birdman'. Ik zou nog wel twee uur bij de beelden kunnen blijven hangen. Ze zijn zo intrigerend. Allemaal anders van formaat, de een wat dikker dan de ander. De gezichten zijn zoals van mensen, allemaal met hun eigen eigenaardigheden. Bij de ene Moai zie je de handen op de buik heel duidelijk en bij de ander zijn ze bijna weg. Een dominerende Moai heeft een Pukua op. Andere Pukua liggen een stuk verder op een rij. Deze site is gerenoveerd door een team Japanners. Die van de gelegenheid gebruik hebben gemaakt om een commercieel op te nemen voor hun übersterke hijskraan. De 'topknots' hebben ze niet terug gezet, afgezien van één beeld. De 15 Moai zijn in de jaren 60 door een tsunami van hun Ahu geveegd. Aan de hand van oude foto's (van onder andere toeristen) zijn de beelden in originele volgorde terug gezet. Afgezien dat het eiland Unesco is, lopen de paarden (veel paarden) met hun hoefjes over de hiërogliefen op de stenen en schuren ze hun kontje tegen de rode Pukua's die weg zijn gerold van hun eigenaar. Tig jaar geleden besloot een bedrijf van het Paaseiland een schapeneiland te maken. De stenen die waren gebruikt voor de ovale huizen en de vele 'Hare Moa' stenen kippen hokken (die overigens nog steeds bestaan) werden voor de vele afrastering muren gebruikt. Het hele landschap staat vol met deze grijze muurtjes van stenen. De inwoners werden bij elkaar geveegd en gedeporteerd in wat nu Hanga Roa is. De schaapjes zijn inmiddels verdwenen zoals ook de nog intacte overblijfselen van de oude huizen. Onbegrijpelijk.

Na een kort bezoek aan de magnetische ronde steen die werd gebruikt voor rituelen en het begin van de heersende koning aankondigde (waarschijnlijk gewoon een meteoriet) gaan we naar Anakena, de plaats waar de koning woonde. En die koning was zo dom nog niet want dit is het mooiste stuk van het eiland. Een witte baai met helder water waar je de scheuren van de oceaan bodem kan zien. Een woud van palmbomen omzomen het strand en kleine Moai met Pakua op hun hoofd staan op hun Ahu. Alhoewel de Ahu niet volledig is, er staan wat beelden die niet compleet gerenoveerd zijn, is dit 'picture perfect'. Het blijft ongelofelijk mooi.

Orongo - Rano Kau vulkaan, 1 juni

Na de tour van gisteren ben ik nog even bij een te noemen zwembad aan zee de zonsondergang gaan fotograferen. Naomi, mijn Australische kamergenootje had iets verteld over een ijswinkeltje bij de haven. Om de dag goed af te sluiten heb ik daar maar even 2 bolletjes gehaald. Waar ik echter geen rekening mee had gehouden is dat ik terug was in Chili. Het land waar de honden vrij rondlopen en graag een hapje met je willen delen. Een leuk exemplaar verliest me geen moment uit het hoog als hij zeker een kilometer achterstevoren blijft lopen om te checken of ik geen stukje van mijn karamel of mango ijs liet vallen. (Ja, ik weet het de combinatie is verschrikkelijk maar dat deed niets af aan de individuele smaaksensatie) De rakker blijft bij me liggen als ik de rose/paarse lucht fotografeer aan zee en loopt ook weer braaf met me terug maar blijft netjes bij de haven hangen als ik de weg vervolg naar mijn verblijf. Op de binnenplaats voeg ik me met mijn avondprakje, wat per ongeluk meer weg heeft van een babyhapje dan het beoogde pasta met pompoen stukjes recept, bij de rest van de logerende. Mark uit Chicago, Nicolas uit Washington DC, Amanda uit San Diago, Kris uit München, Oliver uit Ulm, Duitsland en vage Mexicaan Edwin gaan morgen wandelen en vragen of ik mee ga. Ik probeer positief klinkend te antwoorden als ik onder tafel door Rapa Nui jaguar wordt aangevallen. Pleuris beest.

En daar loop ik dan, mijn benen onder mijn lijf, de vulkaan Rano Kau te bedwingen, 300 meter boven zee niveau. Ik dank wie dan ook op mijn knietjes dat ik nu geen 4000 meter boven zeeniveau ben, dan had ik helemaal geen zuurstof gehad. Maar zo erg blijkt het allemaal niet te zijn want als ik een minuut stil sta is mijn gehele zuurstof voorziening weer prima op peil. Kris uit München heeft ervoor gekozen om een mountain bike te huren en is de andere kant van het eiland op gefietst. Kleine 'ik ga graag naar de sportschool schouders' vage Mexicaan heeft veel vragen. 'Hoe oud ik ben? Of ik Amerikaan ben? Heb je geen andere vragen?' Mark een bijzonder intelligente 'visionair' met heel veel humor en Oliver, een schatje lopen voorop. Oliver is de gazelle van de groep en rent of spurt je af en toe voorbij. Geen zweetdruppel op zijn hoofd. Mark, 50 kilo te zwaar heeft geen problemen om hem bij te houden. Amanda houd zich bezig met het mentaal coachen van Nicolas die als über gaylord met zijn leren schoudertas niet perse de Moai hoeft te zien.. Hij spreekt enkele zinnen Nederlands nadat hij nog niet totaal bewust van zijn aanwezigheid op aarde op zijn 19de een uitwisseling student in Amsterdam was.

Ik kom als 3de aan bij de finish lijn van de vulkaan Rano Kau. Daar hoog, als beloning een fabuleus uitzicht over het eiland, de wilde kust en de krater gevuld met continenten van gras, water en vogels. Roco, het leuke exemplaar hond wat gisteren mijn ijsje niet uit het zicht liet gaan, heeft zich vanmorgen bij de groep gevoegd en is er nog steeds. Al is hij aangereden in een kort verleden en heeft ogenschijnlijk last van zijn rechterheup, hij blijft ons volgen. Boven op de richel van de vulkaan peuzelen we ons bananenbrood en empenada's op. Uiteraard delen we ook wat met onze trouwe viervoeter die Oliver voor het gemak maar een naam heeft gegeven.

Aangekomen bij Orongo het 'birdman' ceremonie dorp wat op het plateau naast de vulkaan ligt benoemen we Amanda tot onze gids. We krijgen een stempeltje op onze parkbewijzen en mogen vooral niet van de paden af en niets aanraken. De stenen huizen zijn perfect gerestaureerd en heel wat anders dan wat ik gisteren heb mogen aanschouwen. Amanda verteld netjes bij elk nummertje wat we zien en moet ons bij de les houden want we zijn een stel uitgelaten honden. We nemen de tijd om groep foto's te maken bij de krater en Mark wil dat iedereen zich introduceer voor de video. Ik stel mezelf voor als 'Anna mitt ein Deutch Engels accent'. Vervolgens stelt Nicolas zich voor in het Nederlands en ik moet zeggen, dat klinkt lang niet slecht.

Het 'birdman' dorp wat uit 54 huizen bestaat en is gewijd aan de 'Make-Make' cultus en de 'Tangata-manu' wedstrijd. Jaarlijks werd het dorp maar een paar weken aan het begin van de lente gebruikt. Verschillende leiders van de clans kwamen bijeen om het eerste ei van de stern te vinden. Dit werd als een wedstrijd georganiseerd. Er werd een heel event omheen gecreëerd waar verschillende rituelen bij hoorde. De deelnemers klommen bij de klif naar beneden en zwommen vervolgens naar het eilandje Motu Nui voor de kust. Hier bleven ze een aantal dagen of weken wachten totdat iemand het eerste ei had gevonden. Degene die had gewonnen werd gekroond tot de nieuwe Tangata-manu. Deze persoon werd heilig verklaard en leefde in exclusiviteit voor een jaar. In het navolgende jaar volgde de nieuwe winnaar de oude op. In 1867 is de competitie voor het laatst gehouden.

In een grot die we eerder op de dag bezochten waren schilderingen van deze 'birdman' aangebracht. In eerste instantie lijkt het helemaal niet op een 'birdman' maar op ET. Een buitenaards wezen met een lange nek en een raar gevormd hoofd. Het zal mijn fantasie wel weer zijn. Toch vind ik de gelijkenis tussen 'vogel persoon', kortom een mens wat kan vliegen en de rare tekening niet helemaal vergezocht.

Na een wandeling van 5 uur keren we met Roco terug in de haven waar ik iedereen de leuke ijssalon presenteer. Amanda en Oliver zien nog een schildpad in het haven water wegschieten. Dat is een goed teken voor de eilandbewoners want de schildpadden zijn heilig en worden vereerd. Allen behoorlijk gaar en met zelfs lichtelijk pijnlijke benen keren we terug voor een kleine rust. Roco loopt het stukje voorop met Oliver en mij en weet zelfs stiekem in de tuin te komen. Helaas niet tot blijdschap van Gloria, de dame die  oa het ontbijt verzorgd en het baasje is van de kleine jaguar. Ze jaagt Roco weg. Hij zou haar katje bang maken. Ja, tuurlijk net of onverschrokken Satans kitten geïntimideerd kan worden.

Hanga Tee - Rano Raraku - Ahu Tongariki - Anakena, 2 juni

Vandaag ben ik de reisleider. Ik had eigenlijk besloten om een rustig dagje in te plannen maar als Oliver op mijn deur klopt en verteld dat ze een grote auto hebben gehuurd en ik geacht wordt om mee te gaan, sta ik binnen 5 minuten klaar. Amanda is de coureur voor vandaag en aangezien we dezelfde route gaan afleggen (er is maar één weg op het eiland) die ik eergisteren heb gedaan, werp ik mezelf op als reisleider. Ik probeer zo goed en zo kwaad als het kan alles te vertellen wat Patricio mij heeft verteld.

Amanda, Oliver, Mark, Kris en Nicolas luisteren elke keer aandachtig als ik wat te vertellen heb. Vage Mexicaan ligt waarschijnlijk bedwelmd onder de drugs op zijn bed te stinken en niemand had de behoefte om hem wakker te maken. Naomi is gaan paardrijden en eerlijk gezegd vind ik het niet zo erg dat ze er niet bij is. Een kinderarts in opleiding die tijdens haar wereldreis terug gaat om 2 weken lang de band Hanson (bestaan die nog? Yep, die bestaan nog) als een groupie in Australië te volgen is natuurlijk hartstikke zachtaardig. Maar ergens vind ik haar dat niet. Nou ja, je kan niet met iedereen beste vrienden zijn.

Ik neem de club mee naar de kleine Moai. Wat waarschijnlijk symbool heeft gestaan voor een koninklijk kindje wat is overleden of één van de eerste Moai's omdat die veel kleiner waren dan de latere exemplaren. Ik wijs ze op de gevallen Moai die al wel op zijn Ahu gestaan heeft maar nog geen ogen heeft gekregen. Wat voor archeologen het bewijs is geweest dat de beelden pas ogen kregen als ze op hun plek zijn gezet. Ze staat overigens (bijna) allemaal met hun gezicht gericht naar Rano Raraku waar ze zijn gemaakt. Verschillende topknots die alleen voorbestemd waren aan de hogere in functie liggen aan de waterkant ver weg van de beelden. Er is nogal wat van het eiland geroofd. In Japan, in het Britse museum in Londen en op het vaste land van Chili staan Moai's maar er zijn er ook wat opgenomen in privé collecties. Die zullen hun weg waarschijnlijk nooit meer terug vinden naar het eiland. De topknots waren met hun makkelijk aan te brengen inkepingen ook een geliefd handelswaar. Bij sommige zijn er zelfs stukken uitgezaagd op de plek waar tekeningen zaten.

Bij de Moai 'fabriek' (eigenlijk mag ik met mijn entree bewijs niet voor de 2de keer naar binnen maar als de groep zegt dat ik de gids ben, wordt ik naar binnen gewuifd) laat ik ze de achterkant van de groeve zien waar een meer met rode aarde is gevestigd. Tot 6 weken geleden kon je via een wandelpad nog langs de half ingegraven beelden lopen maar Unesco heeft de regels wat aangescherpt. Als we na een fotoshoot en een zonnedans eindelijk de volle zon krijgen waardoor de kleuren van het landschap en de beelden veel beter uitkomen wijs ik ze op de vele nog niet volledig uitgehouwen beelden in de wand. Waarschijnlijk is na een stammen oorlog of na de slaven opstand de groeve een tijd onbemand geweest. Sommige beelden hebben tatoeages in hun gezicht gekregen als vorm van het complementeren van de beelden. In een wand zijn hiërogliefen ingekerfd. Als we bij het knielende beeld zijn hebben we een fantastisch uitzicht op de 15 maoi van Ahu Tongariki in de volle zon met een helder blauwe zee op de achtergrond.

Als we bij Ahu Tongariki zijn aangekomen, krijgen Amanda en ik de bonus van de dag. Een bijna naakte mannelijke Rapa Nui bewoner met enkel een klein lendedoekje voor komt met een bos hout onder zijn arm voorbij gerend. Jammie, jammie! Super strak kontje en helemaal gebruind, nou nou, is dat even een verrassing. Hij rent op blote voeten richting zijn grot om het vuur, wat hij aan het stoken is, groter te maken. Feest voor het oog die jongeman. De uitzichten vandaag zijn er sinds eergisteren alleen maar beter op geworden. We moeten ons excuseren voor ons gestaar en moeten echt vertrekken willen we de tour vandaag nog afronden.

Een korte stop bij de magnetische steen en dan blijven we tot zonsondergang op het koninklijke strand van Anakena. De kust is hier op het noordelijke gedeelte van het eiland een stuk rustiger dan in het zuiden. De Duitse jongens durven het aan om te gaan zwemmen. De vrienden Mark en Nicolas lopen als een stel ijsberen langs de branding diep in gesprek. Twee plaatselijke gasten hebben contact gemaakt met Oliver en hem een joint aangeboden. In zijn half stonede bui lukt het hem een verse kokosnoot te kraken en we delen de kokosmelk en het kokosvlees. Bij zonsondergang die fel de Hollandse strijdkleur over de kleine Moai's laat schijnen, is het uitzicht weer subliem. Elke cent waard geweest deze trip.

In de avond blijven Oliver en ik met z'n tweeën achter bij Satans kitten in het hostel, als de rest naar een dansshow is. 2 uur later komen ze terug en is de club met Naomi en Chileense Claudia compleet. Het zuid Koreaanse meisje heb ik maar een enkele keer bij het ontbijt gezien, verder was ze nergens bij betrokken. Morgenvroeg rond vijf uur vertrekken de eerste. Ik vertrek rond vijf uur in de avond.

Hanga Roa, 3 juni

In de morgen zit ik met de vage Mexicaan aan het ontbijt. Zijn ogen zien eruit alsof hij heel de nacht heeft door gefeest en bij wat navraag blijkt dit ook zo te zijn geweest. Vage toestand. Volgens mij is hij nog lichtelijk bedwelmd door het gebruik van geestverruimende middelen. Mark, Nicolas en Naomi zijn inmiddels vertrokken. Ik heb het vliegtuig vanmorgen horen opstijgen.

Amanda is vanmorgen met de auto vertrokken naar Ahu Tongariki om de 15 Moai met het opkomende licht van de zon te zien. Ze komt terug met mooie foto's van gekleurde wolken boven de beelden en brengt het vrolijke nieuws dat ze naakte man' ook weer bij zijn grot heeft gezien. Kwijlend kijken we samen nog even de foto's. We gaan samen met Kris een kleine wandeling maken. Ik koop voor het eerst sinds mijn reisgeschiedenis een souvenir. We vervolgen onze weg naar de finish van de marathon die wordt gehouden. Ons hostelgenootjes Claudia uit Santiago rent vandaag mee. We weten alleen niet of ze voor de 10, 21 of volledige marathon is gegaan. Ze vertelde gisteren dat ze met de 'Iron man' wedstrijd vorig jaar op Hawaii heeft meegedaan. Als ijzeren man moet je 3,86 km zwemmen, 42 km rennen en 180 km fietsen. Het is maar waar je zin in hebt. We schatten in dat ze 21 km in een uur en 20 minuten kan lopen maar als ze niet met de andere lopers binnen komt, stappen we op. Waarschijnlijk is ze voor de 42 km gegaan.

Om 17.20 uur is mijn vlucht van vliegveld Mataveri naar Lima. Ik heb een gesprek met vage Mexicaan die dezelfde vlucht heeft. Zijn ogen zijn heel donker en er schuild iets van kwaad in. Ik vertrouw hem niet helemaal en met zijn drugsgebruik in mijn achterhoofd mag hij ook niet nader tot mijn tas komen. We hebben een gesprek als we in de lijn voor de douane staan. 'Vinden je ouders het niet erg dat je alles achter hebt gelaten en bent gaan reizen?' Ik vertel hem over de komst indertijd van mijn vader naar de zaak waar ik nog werkte, voor de wisseling van auto's tijdens mijn pre-verhuizing. (Die van hem is groter dus logischer om te gebruiken van het vervoeren van huisraad.) Mijn baas en ik hadden op dat moment koffie in de bar en mijn vader kwam binnen. De baas had de identieke vraag aan mijn vader als vage Mexicaan. 'Wat vind u er nu van dat ze alles achterlaat en gaat reizen?' Mijn vader antwoordde met het feit dat ik altijd zo geweest was. 'Als ze iets wil, dan gebeurt het ook,' zei hij. Ik was trots op mijn vader, dat hij het voor me op nam en wist hoe zijn dochter in elkaar zat. Mexicaan: 'Voel je je niet schuldig of jezelf verplicht naar de maatschappij om te doen wat iedereen doet? Ikke: Nee. Mexicaan: Zou je jezelf niet completer voelen als je loopt tussen de gegidste lijnen van het leven zoals een eigen familie hebben en een baan? Ikke: Gast! Ik bén nu aan het leven! Weet je hoeveel mensen dit niet kunnen doen? Ik zie de halve wereld. Ik ben nu op een plek waar ik al sinds mijn 13de naar toe wil. Dat we zijn geconditioneerd om naar school te gaan om genoeg kennis op te doen en om die vervolgens te gaan gebruiken om geld te verdienen, wil niet zeggen dat dat dé enige manier van leven is. En nee, ik voel me niet schuldig dat ik niet werk en meedraai in de ratrace van 9 tot 5. En nee, ik hoef geen eigen familie te creëren (net of dat ons enige doel in de wereld is) omdat dit voldoening van mijn leven te noemen. Hij neemt de informatie op en als hij het verwerkt heeft, zegt hij:  ik wou dat mijn zus, mijn familie meer was als jij. Dan zouden ze mij ook meer snappen. Bij de ingang van het vliegtuig aangekomen geeft hij me een kus op mijn wang. Dat is de laatste keer dat ik Mexicaantje heb gezien.

Met mijn plaats bij de nooduitgang en de grote verantwoordelijkheid (die veel mensen niet durven te nemen en veranderen van plaats) die daar bij hoort maar met extra beenruimte, ik kan zelfs mijn tenen strekken zonder iets aan te raken, is mijn vlucht terug naar het vasteland gemakkelijk. We maken een ronde boven het eiland en ik herken alles. Het eiland is kleiner dan een gemiddelde stad. Ik zie de vulkanen, het strand, de rij van de 15 Moai's op afstand. Dag Paaseiland. Blij dat ik je eindelijk eens heb mogen zien.

                                                                                         Lees verder bij Peru