Brazilië 2012

Amsterdam - London - Sao Paolo, 15 maart

Politie met pistolen in hun holster. Een agent met een geweer stevig in zijn handen gedrukt. Nog niet in Rio de Janeiro aangekomen maar er hangt al een gespannen sfeer.


De ochtendvlucht vanaf Amsterdam is anderhalf uur vertraagd. Er hangt mist boven de luchthaven van Heathrow. Het vliegtuig is volgeladen en klaar om te gaan. Maar tot 12 uur blijkt, dat we nog helemaal nergens heen gaan.
Op Engelse bodem aangekomen, met geen mist meer te zien, is het Nederlandse vliegtuig niet het enige wat 5 rondjes boven London heeft moeten vliegen. We komen aan in een volle hal met een wachtende menigte waar sommige van ons zich moeten melden omdat de volgende vlucht er al vandoor is.
Ik sta achter een 4-tal semi studenten. Ze moeten voor een congres naar Hong Kong, ook hun vliegtuig heeft niet gewacht. Er zijn gelukkig wat broodjes en flesjes water die gratis worden aangeboden.


De grondstewardessen staan onderbemand. Bij een 16 loketten zitten welgeteld 6 mensen te werken. Business class strijkt er al 2 op. Een klas met Scandinavische jongenlui liggen uitgerekt op de vloer. Soms gaat er een half uur overheen voordat de eerste in lijn zich mag melden bij een balie. Er komen steeds meer mensen bij. De rij gaat verder totdat deze uit het zicht is verdwenen. Mensen raken gefrusteerd omdat er nog steeds vliegtuigen vertrekken maar niemand die kan instappen omdat een nieuwe boarding kaart ontbreekt. Medewerkers lopen weg met hun tas over de schouder. Het is 5 uur, de dames gaan gewoon naar huis. Er zitten nu nog maar 4 stewardessen, waarvan er nog steeds 2 alleen beschikbaar zijn voor de rijke poepers. Vanuit de passagiers, waarvan het aantal inmiddels is opgelopen tot een 500, komt er geklap en gejoel als er voor de verandering  mensen worden geholpen. Bij elk ticket wat we in iemands hand zien wapperen, wordt de ontlading luider. Een stewardess wordt boos en voelt zich duidelijk bedreigd door de menigte voor haar. Wij, de passagiers en ikzelf, zijn de uren wachten meer dan beu. 1 boze stewardes is lang niet zo indrukwekkend als de menigte die ze proberen zoet te houden met broodjes en water. 'Wij willen meer personeel!' Niet veel later staat er een elftal aan 'bobbies' klaar met hun geruite pet en hun wapen te hand. Schijnbaar komt onze dreiging heftiger over dan we zelf realiseren. Maar net zo lafjes als bij de rellen vorig jaar, doet de politie niets en staan ze vanaf de zijkant toe te kijken.


Rond een uur of 7 ben ik eindelijk aan de beurt. (Mijn originele vlucht was om 12 uur) Natuurlijk geef ik even een sneer over het 'mis-managment' als je dit nog zo mag noemen. Uiteraard is het niet persoonlijk naar de dame toe. Ik weet als geen ander dat soms hard je best doen en snel werken geen bevredigend beeld opleverd.
2 opties worden voorgeschoteld. 1. Is vanavond doorvliegen naar Sao Paolo en morgenvroeg een overstap naar Rio. 2. Een nacht in London blijven slapen en morgenmiddag een vlucht rechtstreeks naar Rio. Ik ga voor optie 1 en drie en half uur later zit ik in een immense Boeing op weg naar Brazilië.

Sao Paolo - Rio de Janeiro, 16 maart

Met af en toe een slaapje tussendoor is de tocht naar de andere kant van de plas een stuk korter. Althans voor de beleving. Met de eerste schrede gezet op Braziliaans grondgebied, denk ik dat nu alles vlotjes verloopt. Er zijn velen ernstige dingen in de wereld en hoe vervelend dit af en toe ook kan zijn, vertraging hoort daar niet bij.

Over het algemeen interesseert het me ook niet of ik nu een half uur, een uur of etmaal te laat aankom maar nu heb ik een afspraak staan. Een dealtje met het hostel. Ik blijf 4 nachtjes slapen en zij halen me gratis op vanaf het vliegveld. Mits ik er ben of bij vertraging dit van te voren doorgeef, anders zijn de kosten voor mij. De sport blijft natuurlijk; geen onnodige kosten maken. Bellen in het buitenland hoort in deze categorie van 'onnodig'. Op London mocht ik met de lounge telefoon van British Airways bellen. Dat was natuurlijk het minste wat ze voor me konden doen. Maar als ik eerst mijn bagage moet halen op Sao Paolo en daarna opnieuw moet inchecken, blijkt ook deze vlucht zonder mij te zijn vertrokken. Ik moet dus weer bellen naar het hostel. Overal wifi bordjes maar nergens gratis. En dat blijft toch het magische woord, gratis. Uit 2 magazines die in het vliegtuig lagen heb ik al een 1 GB pond waardig simkaartje geritst. Echter die schijnen niet te werken. Ook ik moet mezelf weleens tot de orde roepen en stop met een ietwat demonstratief gezicht mijn eigen simkaartje weer terug in de telefoon. De hostel medewerkster is zo sportief om na mijn annulering voor mijn pick up èn mijn 1ste overnachting ook deze wens te honoreren. In plaats van kwart voor 9 plaatselijke tijd (totaal 4 uur tijdsverschil) kom ik nu aan om 11 uur.

Op Heathrow heb ik kennis mogen maken met een Nederlandse meneer uit Breda. We hebben nogal wat gemeen en later blijkt dat we ook uit dezelfde kennissenkring putten. We zitten beide in het zelfde 'schuitje' en we wachten samen op Sao Paolo. Gelukkig hebben we elkaar veel te vertellen.
Na in de aankomst hal van Rio te zijn aangekomen, blijkt mijn chauffeur hem te zijn gepeerd. Een dame van een andere tour of hostel is er van op de hoogte en belt hem op. 'Nog even 20 minuten wachten', zegt ze. 'Oké.'
Ik heb de tijd om afscheid te nemen van mijn nieuwe Nederlandse vriend en wordt prompt door zijn broer uitgenodigd om van de week koffie te komen drinken. Ze verlaten de hal. Ik blijf braaf nog 3 kwartier wachten.

De chauffeur arriveert en plaatst me in zijn witte wagen.
In het gare autootje gebeurt alles tegen de 'vooral niet te doen regels', die ik  heb gelezen over Rio: Bagage niet zichtbaar voor anderen, of we leggen het gewoon op de achterbank. Handtas ook niet zichtbaar, hhmm die ligt naast de rugzak. Geen ramen open, of wel... Ik ben extra alert en na deze vertragingen moet je toch wel verdomd veel lef hebben om nu iets van me proberen te stelen.

Rio is zwaar bewolkt en op de snelweg rijden we tegelijkertijd in een file en een wolkbreuk. De stad ruikt naar de onderste slib laag van een riool. In de verte doemt een klein wit beeldje op die boven op een berg staat. 'Is dat, is dat..?' 'Ja, dat is!'
Al stinkt het niet normaal, kan je pootje baden op de snelweg en kan ik geen onderscheid maken tussen een kerkhof of een sloppenwijk: 'Woohoo, ik ben gewoon in Rio de Janeiro!'

Rio de Janeiro, 17 maart

Mijn voeten en enkels zijn verandert in die van een zwangere vrouw.  (Voor de goede orde: dat ben ik niet) De lange vlucht en hoge temperaturen hebben hun uitwerking op het vochtgehalte in mijn lichaam. De pezen in mijn voet, het enige plekje op mijn lichaam waar geen vet zit, zijn mijn trots maar zijn verdwenen onder naar het lijkt, een laag babyvet. Als een kameel zijn bulten op zijn poten had gehad, had ik nu kamelenvoeten gehad. Niet te verwarren met een kamelen teen.

El Misti mijn hostel in Botofago, tussen de Suikerbroodberg en Ipanama-Copacabana strand, heeft goede fasciliteiten. De kamer echter, is 20 vierkante meter en herbergt 4 3-etage stapelbedden. Ik slaap graag op 'niveau' alhoewel het dit keer een andere betekenis heeft en het niet geheel vrijwillig is. Voor een toiletstop midden in de nacht probeer ik zo goed en zo kwaad als het kan geluidloos mijn trappetje af te dalen. Ik mis de onderste tree of treeën en verlies bijna mijn evenwicht. Mijn rechterenkel ramt een metalen bak die onder het tegenovergelegen bed ligt. Precies op de scharnier weet ik hem te treffen. De andere tien dames worden wakker van de klap. Mijn Jules de la Tourette: 'FUCKING HELL!, heeft ze vast niet wakker gemaakt. Pijn. De kamer is donker en ik strompel naar het toilet. Ik haal mijn hand van mijn enkel en die is rood van het bloed. Ik kijk naar het toiletmatje onder mijn voeten en deze is ook flink bevlekt. In de 'woonkamer' probeer ik de wond schoon te maken. Een medewerker komt aan met desinfectie alcohol die prikt. In de terugtocht naar mijn kamer zie ik dat ik een rood spoor van druppels heb achter gelaten. Shit, 'nou dat maak ik de volgende ochtend wel schoon.'
In de ochtend blijkt de wond nog niet geheel dicht te zijn. Hechten is geen optie. Daar heb ik al over nagedacht.

Maar gelukkig hebben we het ontbijt die de verstoorde nachtrust weet te heiligen. Met vers gebakken broodjes, zelf geknede Italiaanse bolletjes, vers fruit, chocolade cake, panna cotta en echte Braziliaanse koffie bereid ik me voor op mijn stadstour die vanmiddag aanvangt.

Op de Corcovado berg staat 1 van de (nieuwe) 7 wereldwonderen: Christo Redentor oftewel Christus de verlosser. Met zijn armen gespreid en zijn eeuwige blik op de baai en de ''Suikerbroodberg'  is dit de beeldvorming als men aan Rio denkt. Gebouwd in 1931 en binnen 9 jaar gebouwd tot een 38 meter hoog Art Deco standbeeld. We moeten geloven dat het niet zozeer het katholicisme verkondigd maar dat het symbool staat voor vrede. Helaas is Christus vandaag in de wolken maar de bezoekers reageren alsof de verpersoonlijking zelf uit de hemel komt gedaald voor een handoplegging. Bij elke zonnestraal waar het Christus beeld compleet te zien is, wordt er geklapt en uitingen van blijheid gedaan.  

Bij onze afdaling terug naar de stad maken we een stop in de wijk Santa Theresa. Een 'arty' wijk tegen de Corcovado bergSanta Teresa, Rio de Janeiro gebouwd, waar demonstratief de terugkeer van de nostalgische trolley wordt geëist. In de lagere gelegen wijk Lapa bezoeken we de bekende Lapa trap oftewel 'Escadaria Seleron'. Een trap van 250 treden die met 2000 tegeltjes uit 60 landen zijn versierd. De kunstenaar Jorge Seleron woonde in de tijd, en nog steeds, aan deze trap. Hij begon deze te renoveren in 1990 en tot op de dag van vandaag is hij bezig om tegeltjes te verzetten, verplaatsen of vernieuwen. Hij bekostigd(e) deze hobby door zijn 'wereldbekende', schilderijen te verkopen. Al deze schilderijen tonen hem met een Salvador Dali snor in een zwanger negerinnen lichaam... Klinkt een beetje absurd maar ogenschijnlijk heeft hij er wel 25.000 stuks van verkocht.

Richting het centrum maken we een stop bij een aantal tribunes die zijn afgezet metdranghekken. Mij zegt het niets. Het Portugees heb ik helaas ook nog niet onder de knie maar de Brazilianen die in mijn stadstourclubje zitten worden helemaal wild. Een aantal salsa pasjes worden gedaan en ze willen alles op de foto. Het liefst met hun eigen hoofd erbij als bewijs. Duidelijk wordt in lichaamstaal dat dit stukje heel belangrijk voor hen is. Het blijkt de 'Sambodrome' te zijn. Deze special gebouwde parade met tribunes aan weerszijde en vip lounges is dit elk jaar het Mekka voor de echte carnavalvierder. Hier komen de praalwagens, de schuddende billen en de muziek optredens voorbij.  Nog geen 3 weken geleden was hier dus het feest der feesten.

Voor mij is het echter pas een feest als we naar de 'Suikerbroodberg' alias de Sugarloaf Mountain aka de Pão de Acúcar gaan. Dé bekende berg die altijd in de schaduw van Christus staat in die beeldvorming van Rio. Met een kabelkar gaan we naar de eerste berg waar ik een ontmoeting heb met een heel klein aapje. Zo klein dat het een Chincilla kon zijn. Ik pak mijn camera, hij blijft zitten, perfect voor de foto, ik druk op het knopje.... en mijn batterij van de camera is leeg. Sta ik hier op waarschijnlijk dé mooiste plek van Rio... Geloof je toch niet?! Met de volgende kabelkar gaan we naar de top van de Suikerbroodberg. Het uitzicht is waanzinnig. Delen van de stad liggen in de stralen van de zon. De stad rijkt verder dan het oog. Ik denk, nee weet zeker, dat ik dit uitzicht mooier vind dan New York vanaf het Empire State building. De bergen zijn verreweg veel imponerender dan Central Park. De stranden zijn wit en de wijken hebben elk hun eigen karakter. Heel fotogeniek maar helaas. Dit stukje zal voor altijd van mezelf zijn. Dit keer geen bewijs doormiddel van 'Een beeld zegt meer duizend woorden'.

Copacabana - Ipanema | Rio de Janeiro, 18 maart

Een avond stappen in de wijk Lapa is een 'must do' maar aangezien ik niets 'moet' heb ik er een broertje dood aan en ga tot midden in de nacht door met mijn verhalen. Daarnaast vind ik het niet verstandig om met mijn bezeerde voetje door de mensenmassa te strompelen. En ik heb Lapa gezien, nu niet echt wat je zegt een 'schone' buurt. In Nederland zouden ze er een hek omzetten met een bordje 'biohazard'.

Ik ben door een Braziliaanse jongen via Couchsurfing uitgenodigd om koffie te drinken. Dit gaat vandaag plaats vinden bij één van de bekenste stranden van Rio: Copacabana. Ik informeer bij wat landgenoten in het hostel waar een bushalte is en ga op pad. Ik heb echt geen idee welke bus ik moet pakken maar als er een bus voorbij komt met 'Copacabana' 136 in de display, neem ik aan dat deze voor mij bedoeld is. Ik koop een kaartje en neem plaats. Volgende vraag is waar ik uit moet stappen.. Toevallig weet ik dat we eerst een tunnel onderdoor moeten en dat de zee aan de linkerkant hoort te liggen. Ik moet namelijk naar het zuiden. Willekeurig druk ik op het stopknopje en stap uit. Het strand is een blokje verder. We hebben afgesproken bij het Copacabana Palace hotel (Ik spreek natuurlijk wel in stijl af en niet zomaar bij een strandtentje) en word opgewacht door Rodolpo, een Rio-jongen die zijn master heeft in infrastructure & engineering. Hij gaat in juli naar Rotterdam, Antwerpen en Frankfurt voor zijn werk en het leek hem leuk om het daar onder andere over te hebben.

We lopen op de 3 baansweg naast de boulevard die op zondag altijd gereserveerd is voor de wandelaars, fietsers en skateboarders. Aan het eind van het strand lopen we een oud militair terrein op, Forte Copacabana, waar we bij het afweergeschut links over onze net afgelegde wandelroute kijken en rechts, Ipanema strand met de 'Dois Irmãos' (oftwel '2 broeders') overzien. Aan de wandelpromenade, in de schaduw van de bomen en een heerlijke zeebries snuiven we de geur op van verse koffie, vruchtensapjes en vers gebakken patisserie die worden geserveerd in een nostalgisch koffiehuis met terras. We nemen plaats op een houtenbankje met uitzicht over de surfboardpeddelaars. Een verfrissende en verkwikkende shake van de Amazone Acai-bes wordt genomen en we besluiten richting Ipenama te gaan.

Ipenama, beter bekend als 1 van de sjiekere stranden (en 1 van de duurste plekken te wonen) van Rio maar ook wereldberoemd door het nummer 'the girl from Ipenama' van Jobim en Moraes én de plek waar de Bossa Nova sound is geboren. We struinen over de zondagse hippie markt waar het weer even slikken is als ik allerlei leuke jurkjes moet laten hangen waar ze hangen. Via de toren van een metro station hebben we zicht over het strand en op een Favela (sloppenwijk). De Favela's in Rio zijn veelvuldig aanwezig. Sommige zijn ondoordringbaar voor buitenstaanders en politie omdat het in de greep is van drugskartels. Met de FIFA worldcup in 2014 in het verschiet, zijn politiek en politie hard bezig om de criminaliteit terug te dringen. Dit bestaat onder andere door diep door te dringen in de Favela's waar de bendeleden zich ophouden en de boel lam te leggen. Dit is dus een 'NO go area!', tenzij je levensmoe bent.

Op het strand vinden we bij strandwacht toren nr. 10: mooie mensen, bij nr. 9:Ipanema coole en alternative figuren en bij nr. 8: de homo's. 7 tot en met 1 slaan we over (want voetje in het verband) en nemen plaats op de rotsen van Parque Garota de Ipanema. Hier zijn we (en met ons duizend andere mensen) getuige van een drenkeling redding met een helikopter. Klinkt spannender dan dat het was. We sluiten mijn rondleiding af met een mango-passievrucht shake (YAMMIE!!) en ik vertrek weer met de bus richting Botafogo. Nogmaals, geen idee waar ik uit moet stappen. Op een of andere manier kom ik toch weer waar ik moet zijn, doormiddel van wat herkenningspunten. (Het voetbal stadion van de Botafogo boys, is ook wel héél moeilijk te missen.)

Foz do Iguazú, 21 maart

Als iemand zich altijd al heeft afgevraagd waar toch die (gestolen) VW busjes zijn gebleven; die zijn naar Brazilië verscheept en allen, nou 99,9% dan, zijn incognito wit gespoten. (Een beschouwende opmerking van de auteur)

De busreis duurt niet de geplande 20 uur maar 26 uur. Mede door een monsterfile waar werd aangesloten. Bij het ongeval staat er ook een militiar politievoertuig schuin in de berm, althans wat er van over is. De gehele politie brigade die zeggenschap heeft over de openbare wegen, rijdt in VW. Laten we zeggen dat het een Bora was. Het dak is namelijk nog maar 60 cm breed inplaats van de gewoonlijke 1.85 cm. Ik hoop dat er niemand ten tijden van de crash inzat, want die kan het duidelijk niet meer navertellen.

Als ik ergens rond 4 uur s' middags bij mijn 'Your place' hostel aankom, ben ik ook gebroken. Het heeft geen zin om nu nog naar de Iguazú watervallen te gaan. Ik vind het prima om op een grote bank, bij een ventilator in kleermakers zit, een beetje op internet te rommelen. In de avond schuif ik aan bij 3 Belgische dames. Voor de kost zingen ze bij het opera maar nu even niet. We blijven tot middernacht kletsen als het onweer zachtjes naderbij komt. Hopen doen we dat het morgen allemaal is overgedreven.

Parque National Foz do Iguazú (Unesco), Foz do Iquazú, 22 maart

Een ontbijt met 2 eitjes die tegelijkertijd mijn lunch zijn, in het gezelschap van de Belgische dames. Ik neem het openbaar vervoer naar het park en zit even later in een bus zonder ramen het groen van de bomen af te kijken. De onweersbui van vannacht en vanmorgen is overgewaaid maar de regenbui is blijven hangen. Ik ben blij (heel blij) met mezelf dat ik bij de twijfel 'wel of geen paraplu mee in de rugzak?' heb gekozen voor 'wel'. Foto's onder een paraplu maken gaat nog altijd een stuk makkelijker dan dat geklooi met een regencape. Er komt nog een flinke regenbui over, die niet zozeer mijn droge pak verpest als wel mijn foto's.

Maar zie daar, mijn humeur klaart: een klein wollig mormeltje met een lange staart die voorbij komt geschuifeld. Wat is dat? Dat is meneer Coatis oftewel een neusbeertje. In de jaren al lang gedomesticeerd door alle toeristen en stiekem toch eten gekregen al staan er 1001 borden om ze niet te voeren. Waggel waggel met zijn antenne staart loopt hij te snuffelen langs het hek om vervolgens met zijn achterpoot even achter zijn oortje te krabben. Gevaarlijk zijn ze niet maar toch doe ik een stapje voorruit als hij wel heel dicht langs mijn enkels loopt. Ik heb geen specifieke voorkeur om ook nog een rabiës prikje in mijn vaccinatie paspoort te krijgen. Naast alle andere doorweekte mensen neem ik plaats in de bus die me vervoert naar de stadsroute 120 van Foz.

Ik ga mijn grote tas en achtergelaten belangrijke spullen ophalen bij het hostel en neem de bus naar de grens. In mijn beste Portugees vraag ik of hij stopt bij de grens. 'Si', zegt de rakker achter het stuur. Nooit de situatie helemaal vertrouwend kijk ik gebiologeerd naar de weg voor ons en scan op mogelijke tekens van een grensovergang. 'Oh oh oh, dit is.... Ja, dit toch? Of niet? Misschien niet'. We rijden een 'post' voorbij. Het lijkt op een grenspost maar kan net zo goed een douanepost zijn. We rijden de brede rivier over. In mijn topografische geheugen is dit toch de natuurlijke grens van Brazilië en Argentinië. De bus stopt nu wel bij een grensgebouw. Samen met alle andere passagiers stap ik uit. Bij de beambte breng ik niet zo vlekkeloos als ik had gehoopt 'trenta diaz' oftewel dertig dagen over mijn lippen. Veel toeristen gaan de grens namelijk voor één dag over, om de watervallen aan beide of soms zelfs vanaf 3 zijden (Paraguay) te bekijken. Ik heb echter een visum nodig voor zeker een maand en kan dus niets met de standaard dag-stempel die ze hier geven. Ik vraag, tegen beter weten in, of ze hier ook nog een Braziliaanse post hebben. Ik moet me wel laten uit-stempelen in Brazilië, anders krijg ik een boete als ik in augustus weer terug kom. 'No', is het antwoord. Dus weer busje in, terug naar Brazilië. Busje uit. Stempeltje halen. Busje weer in. En dan moet ik volgens die chauffeur de bus weer uit om me in Argentinië te laten stempelen. Mijn paspoort dan. 'Nee, dat hoeft niet want die heb ik al'. Tja, leg dat maar eens uit in het Portugees, niet dus. We halen versterking. Iemand die Engels spreekt. Oké, hij snapt. Maar nu moet ik de bus uit om door de douane heen te gaan. Tas door de scanner. Andere tas door de scanner. Ik door de scanner. Daar ben ik dan:
Tot ziens Brazilië, Hallo Argentinië!

Maak jouw eigen website met JouwWeb