turk reserve
Ayvalik - Troje | Troya - Ayvalik
3 februari
Mijn geschiedenis leraar op één van mijn middelbare scholen zag eruit als die bolle Belg. Hoe heet hij ook alweer? Die ook altijd die typetjes deed en zelfs een film heeft gemaakt....? ... Inderdaad: Urbanus. Mijn geschiedenis leraar leek op Urbanus. Helemaal niet knap, bol, rond, kalend op zijn kruin en een baard. En dat laatste was in de jaren '90 van de vorige eeuw echt niet 'in'. Zijn vrouw moet gek op zijn karakter zijn geweest om zijn uiterlijk niet te zien. En dat snap ik, want ik heb nooit een les van hem gemist. Dat wilde wat zeggen in die tijd, omdat ik spijbelen toen als meest gevolgde bijles had. Enfin, de geschiedenis-Urbanus aka onze eigen Boudewijn Büch, bracht de sages, verhalen en Griekse mythologie zo tot leven, dat ik ze tot op de dag van vandaag weet. Zo ook Troje of moet ik zeggen: het paard van Troje..
Het paard van Troje
De Grieken probeerde de stad Troje al jarenlang in te nemen. De stad lag aan de Dartenelle, de straat tussen de Egeische zee en de zee van Marmara. Het waaide hier altijd flink waardoor boten vaak moesten wachten bij de stad. De handel in de stad was afhankelijk van deze wind. Door ervaring wiste de zeemannen hoe ze moesten varen en voor geld kwamen ze als loodsen aan boord om de boten met handel veilig door te laten varen. Maar tenminste 9 maanden per jaar kon er niet worden gevaren door de heftige wind. De boten konden hun handel verkopen aan de stad en konden weer terug naar hun bron. De handelaren in de stad zorgde dan dat de goederen weer door werden verkocht. (De Rotterdamse haven maar dan anders) Door deze handel had de stad een goed aanzien en veel geld. Troje 1 tot en met 9 zijn allen op dezelfe plek gebouw of beter gezegd 'op elkaar'. De Grieken lukte het dus niet om de stad binnen te vallen of over te nemen dus Odysseus bedacht een list. Van oude boten maakte hij een enorm houten paard en zetten dit in de avond voor de poorten van Troje. Omdat de Grieken argwaan verwachten van de Trojanen lieten ze Sinon achter. Dit 'sleutelfiguur' moet vertellen dat hij ruzie had met Odysseus en dat het paard een geschenk is voor Pallas Athena. Het paard was opzettelijk groot gemaakt zodat de toegangspoort een deel kapot gemaakt moest worden. In het paard zaten verschillende (tussen de 15 en de 40) Griekse soldaten die bij binnenkomst in de stad de stedelingen overvielen toen ze sliepen en de poorten van binnenuit openzetten. De Grieken die in de regio verscholen waren in onder andere hun boten, konden snel de stad inkomen waarna ze deze overnamen.
Een lange rit brengt ons langs 3 miljoen olijfbomen. We zijn in de hoofdregio van de olijven in Turkije. Hier aan de westkust word twee derde van de productie bewerkstelligd. Olcay heeft de jas aangetrokken van 'olijvenvertegenwoordigster' en maakt ons allemaal gek met heerlijke lijf-smeerbare olijfolie. Op ons eerste pauzeplekje verkopen ze dit ook en de Hollanders gaan los op de schappen. Iedereen, behalve ikke. En mutti, want die koopt alleen twee betaalbare potjes met saffraan. We gaan naar onze lunchplek voordat we onze archeologische site gaan bekijken.
Vandaag is de dag dat ik één van s' werelds meest voor de verbeelding sprekende verhalen binnen ga; Troya | Troje | IIion | Truva (nu Hissarlik)
De stad is een stad op een stad op een stad. (9x herhalen) Het is koud. Heel koud. En ik vraag me af of mijn polarjas wel geschikt is voor de graden onder nul als ik hier al twee capuchons over mijn hoofd moet trekken om mijn warmte te bewaren. De wind is stevig en meer dan fris. In een keer snap ik de verhalen over de loodsen en de wachttijden van de boten hier in de oudheid. Het is inderdaad een groot tochtgat.
Kleine aaibare puppys heten ons welkom en een grote kater ligt in de schaarse zon. Olcay verteld over de opgravingen en over de bekende archeoloog Heinrich Schlieman die wel het een en ander heeft gestolen. Hij ging ook vrij rigoreus te werk met zijn opgravingen wat bij 9 steden op elkaar wel funest kan zijn. Hij zou ook de schat van Priamus hebben gevonden die bol stond van de gouden sieraden. Tegenwoordig is vastgesteld dat deze schat ouder is dan het Troje van de Trojaanse oorlog. Schliemann wist de schat uit Turkije te smokkelen en gaf het uiteindelijk aan zijn geboortestad Berlijn. Aan het einde van de tweede wereldoorlog hebben de Russen deze schat met andere kunstvoorwerpen meegenomen naar Moskou. Hier zou de schat tot de jaren '90 in een geheime ruimte onder in het Pusckinmuseum hebben gelegen. Hedendaags word het tentoongesteld en de Turken krijgen het niet terug.
De overblijfselen van de stad zijn miniem. Zoals bij de andere archeologische plekken is het theater of hier Odeon van Troje genoemd, in de beste staat.
We zien nog overblijfselen van wat ooit de stadsmuren moesten zijn en met behulp van de blockbuster 'Troy' met oa Brad Pitt, Eric Bana en Orlando Bloom, hoeven we de fantasie niet aan te spreken. Hollywood heeft het voor ons bepaald en we zijn Paris en zijn Helena in oude kledij over de straat wandelen. Het bezoek aan Troje is kort en we eindigen bij het houtenpaard wat door een kunstenaar in de jaren '70 is gemaakt. Het is modern en een beetje plomp. Als attractie hebben ze onderaan de buik een trap gemaakt zodat de narcistische mensen onder ons (en dat zijn er nogal wat..) een foto van zichzelf kunnen laten maken als ze in de 'belly of the beast' zitten.
Een lange weg terug naar Ayvalik volgt. De 3 miljoen wuivende olijfbomen genieten ons zicht.
We maken tussendoor nog een kleine stop en komen dan voordat de zon ondergaat terug in hotel Berk. In de avond nemen we plaats naast onze mede-Friezen uit Snits (Sneek). Beide zijn ze achter in de 50. Zij komt uit de Hollanse enclave in Friesland en hij komt uit Zuid Holland. Boomkweker als hij in zijn jonge jaren was, verruilde hij dit voor een studie Theologie. Hij is ook een rasechte verteller en op een of andere manier boeit het me enorm als hij spreekt. Hij heeft diepgang en weet dat er meer is tussen hemel en aarde. En dan spreek ik niet over zijn Nederlands hervormde geloof of opvattingen. Cees en Afke gaan nog even naar de Irish pub in het hotel en mutti en ik gaan op tijd naar bed. Dit is geen 'vakantie' maar een' culturel rondreis'. Er word dus niet gerust of uitgeslapen.
Ayvalik - Bergama | Akroplis Pergamon - Kusidasi
4 februari
Vroeg uit de veren want er is weer heel wat te zien en een hele afstand te overbruggen. We gaan richting Bergama (waar we van de week al hebben geluncht) en het Mekka is van de kleedjes-knoopers.. 'Nee, dat mag ik niet zeggen, kleedjes.' Want het zijn tapijten. Gruwelijk dure tapijten die voor meer geld weggaan dan mijn cabrio gekost heeft. Wol op katoen, angora op katoen, Marino op katoen en zijde, puur zijde. Als rasechte veganist is het een doodzonde om zijde te dragen. Ze zullen dan ook niet mét parachute uit een vliegtuig springen, voor de ME werken en een kogelvrij vest dragen of iets in de zwevende tapijten industrie doen. Ik ben altijd in de naïeve veronderstelling geweest dat zijde word 'gestolen' van de rupsen maar niets is minder waar. Rupsen worden ala Auschwitz-Birkenau vergast en dan langzaam in 40 tot 80 graden water uit hun coconnetje 'gedraaid'. Rupsjes al dood, gaan richting de cosmetica industrie (Frankrijk) om daar als foundation, lippenstift en nagellak vermalen te worden. 'Zo, nu denken we allemaal wel even na of we met z'n allen niet gewoon standaard naar de Body Shop gaan.' Luizen in de rode M&M's, rupsen op je snoet... We weten lang niet alles..
Enfin, we worden welkom geheten door een jonge en wat oudere heren. Het zijn NederTurken en spreken dan ook Hollands als hun moedertaal. We komen een atelier binnen waar dames hun tapijten aan het dubbelknopen zijn. De speciaalste van het stel zit op een podium en zij heeft zoveel talent dat zij het zijde mag knopen. Dit talent komt zowel met de meeste privileges als met de meeste nadelen. Privileges houden in dat ze een kwartier werkt en een kwartier stopt en dat ze maar maximaal drie zijde tapijten in haar leven hoeft te knopen. Nadeel is, dat de glans van het zijde haar ogen aantast, waardoor ze vaak pauze moet houden, haar ogen slechter worden in de tijd en daardoor niet secuur genoeg meer kan werken en over moet naar de wol op katoen. Door het intensieve knopen van de dunne draden worden de vingers en de huid op de vingers steeds dunner, kortom ze verpest haar handen voor de toekomst. De zijde tapijten brengen goud geld op, letterlijk, maar bij de vraag van de jongeman aan de groep: ‘Wie wil 10.000 euro per maand verdienen en dit drie jaar doen?' Steekt niemand zijn hand op. De dame in kwestie krijgt dit bedrag helaas niet..
We worden door de rest van het bedrijf geleid en eerlijk is eerlijk, er zijn tapijten bij die ik zelfs in mijn huis zou willen hebben, mits ik een eigen huis had natuurlijk.. En geld op de bank maar dat is bijzaak.. We worden met een kopje Turkse thee in een ruimte gezet waar de oudere NederTurk heel leuk zijn verhaal doet en aan ons een kleedje probeert te slijten. Als zijn verhaal klaar is en de vloer als een moskee is bezaaid met kleurige tapijten komen uit alle hoeken en gaten vertegenwoordigers om met ons een koop te sluiten. Bij sommige is dit uiteraard gelukt. Al heb ik het vertrouwen in de mensen van onze bus, dat dit met hun volle verstand is gebeurt en dat ze ook echt zo'n tapijt thuis willen hebben.
Pergamon
Pergamon werd voor de Hellenistische periode maar sporadisch genoemd. In 480 voor het jaar 0 schonk de Perzische koning de stad aan de Spartaan Demaratus. Na de dood van Alexander de Grote in 323 (voor het jaar 0) word de stad bekender. Lusimachus, een van de generaals, zou er een miljoenen schat hebben begraven en gaf de bewaking over aan Attalus Philetaerus. Nadat 'Lusi' was gestorven, eigende Attalus zich de schat toe en stichtte in 283 (voor 0) het rijk Pergamon. Hij zorgde voor een andere politiek en richte deze meer op Rome. Met behulp van de Romeinen werd het gebied van de stad groter en reikte uiteindelijk tot aan de zee, 30 km verderop.
De stad werd dankzij de rijkdom en kunstzin een centrum van Hellenistische cultuur, een van de mooiste steden in de oude wereld. Er waren tempels, fonteinen, gymnasia en andere bouwwerken. De drie oorspronkelijke steden op de berg (335 meter hoog) werden doormiddel van trappen, terrassen en overdekte dubbele zuilengangen met elkaar verbonden.
De Akropolis Pergamon ligt op een heuvel hoog boven de tegenwoordige stad Bergama. Vroeger bestond deze handelsstad, bekent van Perkament (hence de naam) uit verschillende lagen. Een akropolis, een hoge stad, met publieke gebouwen zoals de Agora (marktplaats), het paleis, wapenarsenaal, bibliotheek, theater, de tempelss van Dionysos en Athena Polias en het altaar van Zeus*. De middenstand met daaronder de gymnasiums en badhuizen en daaronder de necropolis, voor de rustige buren..
Olcay gaat weer voorop en verteld ons de geschiedenis van perkament (van leer) en hoe dit uiteindelijk resulteerde in de verfraaiing van de zuilen van de tempels en theaters. Zoals ooit geleerd; Dorische, Korintische en Ionische zuilen ,verschillen allemaal qua kunstzinnige vormgeving. De Dorische zuil (pas veel later in de oudheid) was een 'saaie' zuil, rechttoe rechtaan. De Korintische zuil is een samenwerking van acantis bladeren (of eikenbladeren) die als een soort klimop de bovenkant van de zuil, het kapiteel, versieren. De Ionische zuil heeft een kapiteel die aan beide zijde gekruld is. Zoals; perkament wat is opgerold...
We lopen langs de stukken zuilen, brokken steen, marmer en andere bouwstenen die ooit gestapeld stonden als een schitterende stad. Pergamon is vele malen mooier en intacter als Troje. We kunnen zelfs nog door een gesloten galerij lopen en kunnen mooi zien hoe de ronde daken zijn gebouwd.
Het gigantische theater ligt op de rug van de berg en is denk ik de grootste van alle oudheid steden in Turkije.
De overblijfselen van de bibliotheek maar nog belangrijker; de tempel van Athene is het pronkstuk van de stad.
De bieb was gesticht door Eumenes II en concureerde hiermee met de bieb in Alexandrie die papyrus gebruikte (gemaakt van riet). Er mocht dus geen papier naar Pergamon meer worden verscheept dus Eumenes moest wat anders verzinnen. De kundige Crates en Irodikos ontwierpen perkament. Perkament ging veel langer mee, was water en vuur-proof, plezierig voor de ogen tijdens het lezen en blijkt; bijna onverwoestbaar. (De eed van Hippocrates, de onafhankelijkheids verklaring van de VS, de eerste kopieen van de bijbel en koran, allemaal geschreven op perkament).
*Altaar van Zeus
We krijgen nog een uurtje vrij en we dwalen over de brokstukken langzaam naar beneden. Mutti en ik gaan, als we eigenlijk geen tijd meer hebben naar het altaar van Zeus. Meer dan 3 enorme pijnbomen en een fundering staan er helaas niet meer. het altaar waar ooit de voorstelling van de strijd tussen goden en giganten moesten weergeven, is verdwenen. Verdwenen naar Berlijn. (De Duitsers zijn nogal hebberig geweest) Het altaar werd opgericht door Attalus ter herinnering aan zijn overwinning op de Galaten, die in de reliefs werden gsymboliseerd door giganten.
Via de kabelbaan, waar we een fenomenaal uitzicht hebben over de verschillende niveaus van de stad en het stuwmeer, komen we aan bij de bus. Als laatste. In Bergama rijden we langs een kollosale kerk, althans wat er van over is en gaan we richting de lunch. Weer een buffet met alle keuze in warm, koud en rauwkost. Dit keer zitten we naast Pim en zijn vrouw uit Hattemerbroek. Hij is al 73 (61 zou je ook geloven) en werkt nog steeds in zijn eigen-import zaak. Zijn zoon zal uiteindelijk alles overnemen en dan hij wil met zijn vrouw graag emigreren naar zijn dochter in de VS.
Na de lunch vertrekken we weer voor een lange rit (en een middag dutje) naar Kusidasi. We slapen dit keer in 5***** hotel Alkoclar. Twee grote torens bevestigen de entree en het lijkt iets weg te hebben van het Efteling hotel. Bij binnenkomst komen we een heus luxieus atrium binnen waar de vloer van marmer is en alles piekfijn. De liften gaan heel sci-fi met neonlicht onzichtbaar naar boven en beneden. Door de glazen wanden zie je de gasten staan. Een groot panorama uitzicht aan de achterkant van het atrium, geeft een uitzicht op zee en het eiland Samos. De kamers zijn op de zes niveaus allemaal gelegen aan de brede overlopen. In het restaurant een etage lager, is het een komen en gaan van Hollanders, Duitsers, Engelsen en zuid Koreanen. Het buffet zit fantastisch in elkaar en zonder schroom ga ik na mijn hoofdgerecht (ik mag maar 1x lopen)Daarna lunch in de stad en een lange rit terug naar Kusidasi. Nu in hotel Alkoclar
Live muziek in het atrium met dronke Engelsen die klinken als Eucalipta.
Kusidasi -
5 februari
Sieraden
Lederzaak, modeshow
Winkel met lekkers
Moskee, doekje om, schoenen poetsen, harembroeken gekocht
Lunchen
Naar sirence dorp, winkelen
Wijn op terras in de zon, Cees en Aafke
Hondje van parking gehaald
Terug naar VistaHill
Martin en Nellie
Kusidasi - Izmir - Amsterdam
6 februari